Sen değirmende kömeç yedin mi?

SEN  DEĞİRMENDE KÖMEÇ YEDİN Mİ? Şimdi buda nereden çıktı demeyin. Bizim büronun yakının da ekmek fırını var. Bazen fırında ekmeğin kokusu mis gibi gelir. Sıcak sıcak alıp içine tereyağı koyup yemesi enfes oluyor. Aklıma çocukluğum geldi. Hele değirmende dedemin yaptığı kömeç. Hala tadı damağımda. Artık onu yapacak insanda kalmadı. O olayı şöyle kıyısından kenarından birazcık anlatayım. Köylerde orak biçilir. Buğday saplarıyla harmana getirilip yığın yapılırdı. Harmandaki otlar yüğlenir. Sonra harman yerinin toprağı ıslanırdı. Hem nostalji yapalım hemde kömeçin oluşumunu anlatalım dedim. Sonra buğday bağları açılarak harmana saçılır. Öküzler düvene koşulup. Harmanda dönmeye başlarlar. Saatlerce dönüp dururlar. Bizler düvenin üstündeyiz. Elimizde eski bir kürek. Öküzler koyvermeye başlarken buğdaylar pislenme sin diye arkasına kürek tutardık. Harman dövümü bir kaç gün sürerdi. Sonra buğdaylar yıkanır ve kurutulurdu. Gelecek yıl ekilecek tohumluk buğday ayrılır herkire (Buğday ambarı) konurdu. Sekiz on çuvalı un yapılmak üzere ayrılırdı. Dedem bu buğday çuvallarını öküz arabasına yükler değirmenin yolunu tutardık. Arabaya odunda yüklerdi. Değirmende yakmak için. Babaannem bahçede olan biber,domates,soğan, kaynamış yumurtayı sepete koyar arabaya asardı. Yatakla yorganı unutmamak gerekir. Değirmene gidince ilk önce buğday çuvalı değirmen taşının üstündeki hazneye koyulup beklenirdi. Değirmenin su yoluna su verilmesi halledildikten sonra değirmenin büyük taşları dönmeye başlardı. Yavaş yavaş un bu büyük değirmen taşlarının arasından un biriktirme haznesine dökülürdü. İlk çıkan undan kömeç yapılırmış. Ocak daha önce yakılmıştı. Köz ve kül oluşmaya başlayınca kömeçin hamuru karıştırılır mancar yaprağıyla etrafı kapatılır. Etrafı sıcak kül ile kapatılır bir kaç saat bekletilirdi. Piştiği etrafa yayılan kokudan anlaşılırdı. Sonra duvarda asılı duran yer sofrası alıp babaannemin verdikleri sebzeleri yayar kömeç'le yerdik. Ocağın kenarında çayda yavaş yavaş demlenir. Kırtışlı büyük çay bardaklarında çayımızı içer yemeğimizi yerdik. Yemekten sonra benim uykum geldi. Dedem yatağı serdi ben yatar yatmaz uyumuşum, Dedem sabaha kadar kaç kere kalktı bilmiyorum. Sabah beni kaldırdı. Kahvaltımızı yaptık. Ben kalkmadan dedem un çuvallarını öküz arabasına yüklemişti. Kömeç ten kalanları közde ısıttık. Öyle bir lezzet inanın hala bulamadım. Belki sonraki zamanlarda değirmene gelen su kanalında balık tutmayı anlatırım. Şimdi o derede değirmen taşlarını çevirecek su yok. Çok az su geliyor. Birde şunu belirteyim ocak dediğime şimdilerde ismi değişmiş. Şömine diyorlar. Bence hala ocak. Şimdilik bu kadar. Sağlıcakla kalın.